Với khẩu hiệu hành động “Giữ vững kỷ cương, tăng cường đoàn kết, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động Thanh tra Tài chính”, ngay từ đầu năm 2023, Thanh tra Bộ Tài chính và các đơn vị có chức năng thanh tra chuyên ngành thuộc Bộ Tài chính đã xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào những vấn đề quản lý của Ngành, phục vụ cho công tác quản lý điều hành tài chính, ngân sách của Bộ Tài chính.

Kết quả thanh tra, kiểm tra

Trong quý I năm 2023, Thanh tra Bộ Tài chính và các đơn vị có chức năng thanh tra chuyên ngành thuộc Bộ Tài chính đã thực hiện 13.279 cuộc thanh tra, kiểm tra; tiến hành kiểm tra 186.834 hồ sơ khai thuế tại trụ sở cơ quan; kiến nghị xử lý tài chính 24.866.704 triệu đồng (trong đó: Kiến nghị thu hồi nộp NSNN 5.610.203 triệu đồng; kiến nghị xử lý tài chính khác 17.763.521 triệu đồng; xử phạt vi phạm hành chính 1.492.980 triệu đồng); số tiền đã thu nộp NSNN 4.959.346 triệu đồng.

Qua thanh tra, kiểm tra đã kiến nghị xử lý tài chính, thu nộp ngân sách nhà nước và thực hiện xử phạt vi phạm hành chính đối với các trường hợp có vi phạm, giúp chấn chỉnh công tác quản lý tài chính ngân sách tại các đơn vị; đồng thời kiến nghị với các Bộ, ngành, địa phương bổ sung các quy trình, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác quản lý, điều hành, cơ chế chính sách đảm bảo đúng pháp luật và phù hợp với thực tế. Cụ thể:

Thanh tra Bộ Tài chính, trong quý I năm 2023 đã lưu hành 10 kết luận thanh tra và báo cáo 01 cuộc kiểm tra; Kết quả kiến nghị xử lý tài chính 1.908.018 triệu đồng, trong đó: Kiến nghị nộp NSNN 1.767.439 triệu đồng; nộp các quỹ 3.380 triệu đồng; giảm trừ dự toán, quyết toán kinh phí, không thanh toán 47.507 triệu đồng; giảm lỗ 19.595 triệu đồng; kiến nghị khác 70.097 triệu đồng. Đồng thời, căn cứ vào hồ sơ của các đơn vị thuộc Bộ chuyển đến như: Cục Quản lý giá, Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán,..., Thanh tra Bộ đã ban hành 16 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 490 triệu đồng. Từ ngày 01/01/2023 đến ngày 15/3/2023 các đơn vị đã nộp NSNN thu hồi 1.654.892 triệu đồng.

Trong lĩnh vực Thuế, toàn hệ thống Thuế đã thực hiện 12.854 cuộc thanh tra, kiểm tra và kiểm tra 186.674 hồ sơ khai thuế tại cơ quan Thuế; số tiền kiến nghị xử lý qua thanh tra, kiểm tra là 22.313.475 triệu đồng, trong đó: Tiền truy thu, truy hoàn là 3.240.239 triệu đồng; Giảm lỗ, giảm khấu trừ là 17.620.868 triệu đồng; Tiền phạt là 1.452.368 triệu đồng. Các đơn vị đã nộp NSNN 3.117.427 triệu đồng.

Quý I năm 2023, toàn hệ thống Thuế đã thực hiện 67 cuộc kiểm tra nội bộ tại 83 đơn vị, trong đó thực hiện theo kế hoạch 56 cuộc, đột xuất 11 cuộc. Số đơn vị phát hiện vi phạm là 05 đơn vị, số tiền thuế vi phạm là 9,8 triệu đồng, số tiền đã thu nộp NSNN là 9,8 triệu đồng. Số cán bộ thuế vi phạm phát hiện qua kiểm tra bị kiến nghị xử lý hành chính là 06 người; đã xử lý kiểm điểm rút kinh nghiệm 05 người.

Lĩnh vực Hải quan, Công tác thanh tra chuyên ngành: Toàn hệ thống thực hiện 48 cuộc thanh tra chuyên ngành (21 cuộc từ kỳ trước chuyển sang và 27 cuộc triển khai trong kỳ) và đã kiến nghị truy thu trong toàn ngành 58.260 triệu đồng, trong đó: Kiến nghị về thuế 49.538 triệu đồng, xử phạt VPHC 8.722 triệu đồng. Các đơn vị đã nộp NSNN 74.587 triệu đồng.

Công tác kiểm tra nội bộ: Toàn hệ thống đã thực hiện 18 cuộc kiểm tra nội bộ, trong đó 16 cuộc từ kỳ trước chuyển sang, 02 cuộc triển khai trong năm 2023. Kết quả các đơn vị đã thu nộp NSNN 4.698 triệu đồng.

Công tác kiểm tra sau thông quan: Toàn hệ thống Hải quan đã thực hiện 257 cuộc, trong đó có 97 cuộc tại trụ sở người khai hải quan, 160 cuộc tại trụ sở cơ quan hải quan. Tổng số tiền ấn định thuế và xử phạt vi phạm hành chính là 111.374 triệu đồng (trong đó số tiền ấn định thuế 87.812 triệu đồng, số tiền xử phạt VPHC 23.562 triệu đồng; đã thực thu vào NSNN số tiền là 80.067 triệu đồng.

Công tác điều tra chống buôn lậu: toàn hệ thống Hải quan đã chủ trì, phối hợp phát hiện, bắt giữ, tổng số xử lý: 1.259 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan. Trị giá hàng hóa vi phạm ước tính: 465 tỷ đồng. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước: 27,5 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố: 03 vụ; Chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố: 12 vụ...

Phương hướng thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra năm 2023

Thường xuyên bám sát, nắm bắt thông tin để tổ chức triển khai có hiệu quả Kế hoạch thanh tra, kiểm tra năm 2023 đã được phê duyệt; đồng thời đảm bảo lực lượng dự phòng đối với các cuộc thanh tra, kiểm tra đột xuất. Chủ động thông báo kế hoạch thanh tra, kiểm tra năm 2023 cho các đối tượng thanh tra, kiểm tra; xây dựng kế hoạch chi tiết, nắm tình hình ngay từ đầu năm 2023.

Đảm bảo các cuộc thanh tra thực hiện đúng quy định của Luật Thanh tra. Thực hiện hoạt động giám sát Đoàn thanh tra theo đúng quy định của Thông tư số 06/2021/TT-TTCP ngày 01/10/2021 của Thanh tra Chính phủ để đảm bảo phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp gây phiền hà, sách nhiễu, tiêu cực trong quá trình thanh tra, kiểm tra.

Tăng cường theo dõi, đôn đốc thực hiện kiến nghị, quyết định xử lý sau thanh tra, làm rõ nguyên nhân việc thực hiện chậm hoặc thực hiện thiếu triệt để, đồng thời có kiến nghị, đề xuất biện pháp khắc phục.

Tăng cường công tác phối hợp, trao đổi thông tin giữa các đơn vị trong ngành Tài chính và giữa Bộ Tài chính với các cơ quan chức năng khác như cơ quan cảnh sát điều tra, Ngân hàng Nhà nước... nhằm ngăn ngừa, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, đặc biệt trong lĩnh vực thuế và các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa, ma túy và các chất gây nghiện.

Tiếp tục chú trọng thực hiện chương trình cải cách và hiện đại hóa công tác thanh tra, kiểm tra trong toàn ngành; tăng cường các ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý rủi ro và các phần mềm phân tích, phân loại đối tượng nộp thuế, kê khai hải quan theo mức độ rủi ro nhằm kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm mới của đối tượng qua đó tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để chống các hành vi gian lận; hoàn thiện hệ thống phần mềm quản lý thông tin phục vụ thanh tra, kiểm tra ngành Tài chính.

Xây dựng đội ngũ cán bộ thanh tra, kiểm tra trong sạch, vững mạnh có khả năng hoàn thành tốt nhiệm vụ trong giai đoạn mới; tăng cường bồi dưỡng bản lĩnh chính trị vững vàng, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ sâu và có kỹ năng thanh tra, kiểm tra để đảm bảo lực lượng thanh tra là lực lượng đi đầu trong việc ngăn chặn, phát hiện và xử lý các sai phạm trong ngành Tài chính. Tăng cường công tác đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng cán bộ; Duy trì và triển khai thường xuyên công tác tập huấn nghiệp vụ thanh tra tài chính cho cán bộ công chức trong cơ quan Thanh tra Bộ và các đơn vị có chức năng thanh tra chuyên ngành tài chính.

Bám sát các hoạt động thanh tra kiểm tra của các đơn vị được giao chức năng thanh tra, kiểm tra chuyên ngành để nắm bắt các khó khăn, vướng mắc, tham gia ý kiến để các đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra; phối hợp rà soát, kịp thời điều chỉnh kế hoạch thanh tra, kiểm tra để tránh chồng chéo, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của cá nhân, doanh nghiệp.

Tổ chức nghiên cứu, thực hiện Luật Thanh tra số 11/2022/QH15 ngày 14/11/2022 (có hiệu lực từ 01/7/2023) và các văn bản hướng dẫn để triển khai, hướng dẫn trong toàn ngành. Tham gia ý kiến xây dựng dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Thanh tra và Nghị định về thanh tra chuyên ngành theo đề nghị của Thanh tra Chính phủ./.

 Nguyễn  Linh